Ngày 20.4, theo trang 163 vụ tranh chấp tài sản thừa kế của ông trùm sòng bài Macau Hà Hồng Sân đã có phán quyết. Theo đó con gái thứ của bà cả là Hà Siêu Hiền đã kiên trì theo đuổi vụ kiện giành lại tài sản từ Hà Siêu Quỳnh, bà hai, bà ba và bà tư cùng các con. Vì Hà Hồng Sân không để lại di chúc nên không có người vợ nào biết được thực chất tài sản của ông trùm này nhiều như thế nào.
Bản sắc Do Thái và vị thế trong Chủ nghĩa phục quốc Do Thái
Sự đoàn kết bảo vệ sắc tộc Do Thái trong gia tộc là không đồng nhất. Nhiều người trong gia tộc ủng hộ của Chủ nghĩa phục quốc Do Thái, trong khi một số khác lại phản đối sự thành lập của một nhà nước Do Thái. Lãnh chúa Victor Rothschild từ chối giúp đỡ và chu cấp nơi tị nạn cho dân Do Thái trong cuộc tàn sát chủng tộc Holocaust.[39] Vào năm 1917, Walter Rothschild, 2nd Baron Rothschild là người được nhận lá thư "Tuyên bố Balfour" gởi đến Liên đoàn Do Thái,[48] trong đó cam kết sẽ lập ra một nhà nước cho người Do Thái do chính phủ Anh thành lập tại Palestine.
Sau cái chết của James Jacob de Rothschild vào năm 1868 thì con trai cả của ông là Alphonse Rothschild tiếp quản kinh doanh ngân hàng của gia đình và là người giúp đỡ tích cực nhất cho Eretz Irael.[49] Những lưu trữ về gia tộc Rothschild cho thấy rằng xuyên suốt thập niên 1870 gia tộc đã đóng góp gần 500,000 francs mỗi nằm thay mặt cho cộng đồng Do thái tại phương Tây cho Liên minh Irael Universelle.[50] Nam tước Edmond James de Rothschild, người con trai út của James Jacob de Rothschild đồng thời là người bảo trợ cho nợi định cư đầu tiên của người Do Thái tại Rishon LeZion, Palestine. Ông đã mua mảnh đất đó từ địa chủ ở đế quốc Ottoman, hiện nay nó nằm tại Israel. Vào năm 1924, ông thành lập Hiệp hội thực dân Do Thái tại Palestine (PICA), Hiệp hội đã mua hơn 125.000 mẫu Anh (50.586 ha) đất đai và thành lập những dự án kinh doanh.[51] Tại Tel Aviv, ông ta thậm chí có hẳn một con đường Rothschild Boulevard mang tên ông ấy cũng như các địa phương khác nhau khắp Israel khi ông ta hỗ trợ thành lập bao gồm Metulla, Zikhron Ya'akov, Rishon Lezion, và Rosh Pina. Công viên Edmon de Rothschild tại Boulogne-Billancourt, Paris cũng được đặt theo tên người thành lập là ông ta.[52] Nhà Rothschild cũng đóng 1 vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng nhà nước Israel. James A. de Rothschild xuất vốn xây dựng tòa nhà Knesset như một món quà tặng cho nhà nước Israel[53] cùng với đó là công trình Tòa án tối cao Israel được tặng cho Israel bởi Dorothy de Rothschild.[54] Bên ngoài phòng tổng thống Israel thậm chí còn biểu trưng lá thư của Bà Rothschild viết cho thủ tướng lâm thời của Israel là Shimon Peres để thể hiện sự bà ta có ý định xây thêm một tòa án cho các thẩm phán tối cao.[55]
Baron Benjamin Rothschild- một thành viên chủ chốt của gia tộc tại Thụy Sĩ - khi được phỏng vấn bởi Haaretz vào năm 2010 phát biểu rằng ông ủng hộ tiến trình hòa bình: "Tôi hiểu rằng đó là một công việc phức tạp, chủ yếu bởi vì những phần tử quá khích và cực đoan - ý tôi là nói về cả hai bên. Tôi nghĩ rằng các bạn có những người quá khích tại Israel... Nhìn chung tôi không có liên hệ gì với những chính khách. Tôi từng nói chuyện một lần với Netanyahu và cũng từng gặp bộ trưởng bộ tài chính Israel nhưng càng ít liên hệ với các chính khách thì tôi càng cảm thấy tốt hơn." Trong vấn đề bản sắc tôn giáo thì ông thể hiện một quan điểm mở: "Chúng ta cùng làm việc với đủ thể loại các quốc gia, bao gồm cả các nước Ả-rập... Bạn trai của con gái lớn của tôi là một người Ả-rập Saudi. Cậu ta là một người đàn ông tốt, nếu con gái tôi muốn cưới cậu ta thì tôi sẽ không ngăn cấm."[56]
Những địa điểm ở Israel được đặt theo tên của các thành viên gia tộc Rothschild
Chủ yếu là do lòng hào phóng và ảnh hưởng của Nam tước Edmond James de Rothschild, HaNadiv (Người bảo trợ), đối với lịch sử của Đất nước Israel và Nhà nước Israel, nên có một truyền thống đặt tên cho các thành phố, thị trấn và các khu định cư khác ở Israel để vinh danh các thành viên của gia tộc Rothschild. Sáu trong số những địa điểm này được nhóm lại trong cùng một khu vực, trên đồng bằng Sharon, trong khi những địa điểm khác nằm rải rác khắp cả nước. Chúng được liệt kê theo thứ tự thành lập:
Từ cuối thế kỷ XIX, sự giàu có của gia tộc trở nên bí mật. Họ đã hiến tặng nhiều biệt thự nổi tiếng cũng như rất nhiều số lượng các tác phẩm nghệ thuật cho từ thiện và tránh phô trương tài sản thật sự của gia tộc. Ngày nay, kinh doanh của gia tộc đã ở một mức độ nhỏ hơn khi so sánh với kinh doanh của họ xuyên suốt thế kỷ XIX, tuy rằng họ đã mở rộng đa dạng hóa các lĩnh vực kinh doanh như: kinh doanh ngân hàng, quản lý tài chính, tư vấn tài chính, kinh doanh rượu vang và từ thiện.[9][10]
Từ năm 2003, một nhóm ngân hàng của gia tộc Rothschild được quản lý bởi Tổ chức tiếp nối Rothschild (Rothschild Continuation Holdings) - một tập đoàn cổ phần đăng ký tại Thụy Sĩ dưới sự dẫn dắt của chủ tịch Nam tước David René de Rothschild. Công ty được điều khiển bởi công ty Concordia BV - một công ty cổ phần chủ chốt tại Hà Lan. Concordia BV được điều hành bởi Paris Orléans S.A. - một công ty cổ phần tại Pháp.[61] Paris Orléans S.A. cuối cùng bị điều khiển bởi một công ty cổ phần của gia tộc Rothschild - công ty Rothschild Concordia SAS.[62] Công ty Rothschild & Cie Banque quản lý hoạt động của kinh doanh ngân hàng của nhà Rothschild tại Pháp và châu Âu, trong khi Rothschild Continuation Holdings quản lý một lượng ngân hàng khác của gia tộc ở nơi khác bao gồm N M Rothschild & Sons tại Luân Đôn. 20% cổ phần của Tổ chức tiếp nối Rothschild (Rothschild Continuation Holdings) được bán lại cho Jardine Strategic vào năm 2005 - một công ty con của công ty Jardine, Matheson & Co. tại Hồng Kông. Vào tháng 11 năm 2008, nhóm Rabobank, là nhóm ngân hàng tư nhân hàng đầu về đầu tư và kinh doanh ngân hàng tại Hà Lan, chiếm 7.5% cổ phần của Rothschild Continuation Holdings AG. Rabobank và nhà Rothschild đã đồng ý hợp tác trong lĩnh vực tư vấn mua bán và sáp nhập (M&A) và tư vấn cho thị trường xuất vốn sở hữu đầu tư trong lĩnh vực kinh doanh nông nghiệp và thực phẩm.[63] Quyết định hợp tác với Rabobank là có mục đích giúp tập đoàn Rothschild Continuation Holdings AG đạt được chìa khóa tới một nguồn vốn dồi dào hơn cùng với đó là tăng sự ảnh hưởng của công ty lên thị trường Đông Á.[64]
Paris Orléans S.A. là một công ty cổ phần được liệt kê trong danh sách Euronext Paris và quản lý bởi chi nhánh Anh và Pháp của gia tộc Rothschild. Paris Orléans là công ty chính của nhóm ngân hàng Rothschild và quản lý hoạt động kinh doanh ngân hàng của nhóm này bao gồm ngân hàng N M Rothschild & Sons và Rothschild & Cie Banque. Công ty này có hơn 2000 nhân viên. Giám đốc của công ty bao gồm Eric de Rothschild, Robert de Rothschild và Count Philppe de Nicolay.[65]
N M Rothschild & Sons là một ngân hàng đầu tư ở Anh, hầu hết công việc của ngân hàng này là làm cố vấn cho các thương vụ sáp nhập và mua lại. Vào năm 2004, ngân hàng đã rút lại tiền của từ thị trường vàng - một hàng hóa mà những doanh nhân ngân hàng của nhà Rothschild đã kinh doanh trong hai thế kỉ.[39] Vào năm 2006, với tổng giao dịch lên đến 104.9 tỉ USD thì ngân hàng này đã đứng thứ hai trong danh sách UK M&A (Các giao dịch mua bán và sáp nhập tại Anh).[66] Cũng vào năm 2006, ngân hàng đã ghi nhận một khoản lợi nhuận trước khi tính thuế hàng năm là 83.2 triệu bảng Anh với tài sản lên tới 5.5 tỉ bảng Anh.[67]
- Một câu châm ngôn truyền thống của gia tộc.[5]
Đến ngày 5 tháng 5 năm 2004, giá vàng được điều chỉnh hai lần mỗi ngày vào 10:30 sáng và 3:00 chiều tại các cơ sở của ngân hàng N M Rothschild bởi những nhà chứa vàng chính của thế giới - ngân hàng Đức, HSBC, ScotiaMocatta và Société Générale. Một cách không chính thức, việc điều chỉnh giá vàng cung cấp một thước đo chuẩn mực để định giá phần lớn các sản phẩm làm bằng vàng và các mặt hàng liên quan tới vàng khắp các thị trường thế giới. Mỗi ngày vào lúc 10:30 và 15:00 giờ địa phương, năm đại diện của các ngân hàng đầu tư họp mặt trong một căn phòng nhỏ tại trụ sở gia tộc tại ngõ St Swithin's, Luân Đôn. Ở trung tâm căn phòng là chủ tịch, người được chỉ định theo truyền thống bởi ngân hàng Rothschild. Tuy nắm quyền trong tay nhưng ngân hàng Rothschild đã rời bỏ khỏi thị trường mua bán vàng.[68] Việc điều chỉnh giá vàng hiện giờ được diễn ra bởi một hội nghị qua điện thoại và chủ tịch được luân phiên hàng năm.
Vào năm 1953, một thành viên người Thụy Sĩ của gia tộc Rothschild là Edmond Adolphe de Rothschild (1926-1997) thành lập LCF Rothschild Group (hiện nay có tên gọi là Edmond de Rothschild Group) đặt trụ sở chính tại Genève với tài sản 100 tỉ bảng Anh và hiện nay nhóm này đã mở rộng ra 15 quốc gia trên toàn thế giới. Mặc dù nhóm này cơ bản là một nhóm kinh doanh tài chính chuyên môn đặc biệt trong lĩnh vực quản lý tài chính và kinh doanh ngân hàng tư nhân nhưng hoạt động của nhóm cũng bao gồm nhiều lĩnh vực như nông nghiệp, khách sạn cao cấp, và tổ chức đua thuyền buồm. Ủy ban chấp hành của Edmon de Rothschild Group hiện tại được điểu khiển bởi Benjamin de Rothschild con trai của Nam tước Edmon.
Cuối năm 2010, Benjamin de Rothschild phát biểu rằng gia tộc đã không bị ảnh hưởng bởi cuộc Khủng hoảng tài chính 2007–08 bởi vì cơ sở áp dụng kinh doanh bảo thủ và thận trọng: "Chúng tôi đã vượt qua nó một cách tốt đẹp, bởi vì quản lý đầu tư của chúng tôi đã không muốn đặt tiền vào những thứ điên rồ." Ông cũng nói thêm rằng nhà Rothschild vẫn còn trong quy mô kinh doanh nhỏ, kinh doanh truyền thống của gia đình, và đã chăm sóc tốt những khách hàng đầu tư của mình hơn là những công ty Mỹ, ông nói rằng: "Khách hàng biết chúng tôi sẽ không đầu cơ tích trữ với tiền đầu tư của anh ta".[56][69]
Nhóm Edmond de Rothschild bao gồm những công ty.
Năm 1980, Jacob Rothschild, Nam tước Rothschild thứ 4 đã từ chức khỏi N M Rothschild & Sons và nắm quyền kiểm soát độc lập Rothschild Investment Trust (nay là RIT Capital Partners, một quỹ đầu tư ủy thác của Anh), nơi đã báo cáo tài sản trị giá 3,4 tỷ đô la vào năm 2008.[70] Công ty này cũng được liệt kê trong sở giao dịch chứng khoán London.[71]
Căn biệt thự của gia tộc tại số 18 Kensington Palace Gardens, Luân Đôn, được rao bán với giá 85 triệu bảng Anh vào năm 2001 và là bất động sản đắt tiền nhất được bán trên thế giới tại thời điểm đó. Tòa biệt thự được xây trên nền cẩm thạch với diện tích 9,000 feet vuông với tầng hầm để xe có thể chứa đến 20 chiếc.[72]
Vào năm 2009, Jacob Rothschild, Nam tước Rothschild thứ 4 đầu tư 200 triệu USD tiền cá nhân vào một công ty khai khoáng dầu biển Bắc.[73]
Tháng 1 năm 2010, Nathaniel Philip Rothschild mua một cổ phần đáng kể giá trị vốn hóa thị trường của công ty khai thác khoáng sản và dầu khí Glencore. Ông cũng đang mua một cổ phần lớn của công ty khai thác nhôm United Company RUSAL.[74]
Xuyên suốt thế kỉ 19, nhà Rothschild điều khiển Công ty khai thác khoáng sản Rio Tinto, và tới hiện tại thì nhà Rothschild và Rio Tinto vẫn duy trì một quan hệ kinh doanh mật thiết.[75]
Vào năm 2012 RIT Capital Partners tuyên bố mua 37% cổ phần của tập đoàn quản lý và tư vấn tài chính của gia tộc Rockefeller. Thỏa thuận - chủ yếu tập trung vào quản lý tài chính - đánh một bước ngoặt khi lần đầu tiên hai gia tộc tiếng tăm hợp tác với nhau.[76] Thượng phụ của gia tộc Rockefeller tại thời điểm hiện tại là David Rockefeller đã bình luận về thỏa thuận này rằng: "Sự liên kết giữa hai gia tộc vẫn còn rất bền vững."[77]
Nhà Rothschild đã kinh doanh trong nền công nghiệp sản xuất rượu vang được 150 năm.[78] Vào năm 1853 thì Nathaniel de Rothschild đã mua Lâu đài Brane-Mouton và đổi tên lại thành Lâu đài Mouton Rothschild. Vào năm 1868, James Mayer de Rothschild mua lại toàn bộ khu dân cư lâu đài Lafite và đổi tên thành Lâu đài Lafite Rothschild.
Ngày nay, gia tộc Rothschild sở hữu rất nhiều bất động sản sản xuất rượu vang: những bất động sản ở pháp gồm có Château Clarke, Château de Malengin, Château Clerc-Milon, Château d'Armailhac, Château Duhart-Milon, Château Lafite Rothschild, Château de Laversine, Château des Laurets, Château L'Évangile, Château Malmaison, Château de Montvillargenne, Château Mouton Rothschild, Château de la Muette, Château Rieussec và Château Rothschild d'Armainvilliers. Họ cũng sở hữu nhiều nơi sản xuất rượu vang khác tại Bắc Mĩ, Nam Mĩ, Nam Phi và Australia.
Đặc biệt, Lâu đài Lafite Rothschild và Lâu đài Mouton Rothschild được phân vào Premier Cru Classé -- i.e. hay First Growth trong tiếng Anh, đồng nghĩa với sự phân loại rượu vang chủ yếu từ vùng Bordeaux, Pháp.
Saskia de Rothschild được bổ nhiệm làm Chủ tịch của Château Lafite Rothschild vào năm 2018, kế nhiệm cha bà, Éric de Rothschild.[79] Château Mouton Rothschild được Philippine de Rothschild quản lý cho đến khi bà qua đời vào năm 2014. Hiện tại, công ty do con trai bà là Philippe Sereys de Rothschild điều hành.[80]
Gia đình này từng sở hữu một trong những bộ sưu tập nghệ thuật tư nhân lớn nhất thế giới và một tỷ lệ đáng kể các tác phẩm nghệ thuật trong các bảo tàng công cộng trên thế giới là các khoản quyên góp của người nhà Rothschild, đôi khi, theo truyền thống kín đáo của gia tộc, được quyên góp ẩn danh.[81]
Hannah Rothschild, con cả của Jacob Rothschild, Nam tước Rothschild thứ 4 đã được bổ nhiệm vào tháng 12 năm 2014 làm chủ tịch hội đồng quản trị của Bảo tàng Quốc gia Luân Đôn.[82]
Sau đây là danh sách các doanh nghiệp mà gia tộc Rothschild nắm giữ quyền kiểm soát hoặc quyền sở hữu đáng kể khác.
Theo lời tờ Daily Telegraph: "Gia tộc kinh doanh đa quốc gia này là một biểu tượng cho sự giàu sang, quyền lực - một cách toàn quyền... Cái tên Rothschild đã gần như đồng hóa với những thứ như tiền và quyền lực đến độ hẳn rằng chưa từng có gia tộc nào làm được như vậy."[93]
Câu chuyện và gia tộc Rothschild đã được mô tả trên hàng tá phim ảnh. Bộ phim Hollywood với tựa The House of Rothschild được trình chiếu năm 1934 với sự tham gia của George Arliss và Loretta Young thuật lại cuộc đời của Mayer Amschel Rothschild. Các trích đoạn từ bộ phim này đã được tổng hợp vào bộ phim tuyên truyền tư tưởng của Quốc xã Đức Der ewige Jude (The Eternal Jew) mà không có sự cho phép của bên giữ bản quyền. Một phim khác của Quốc xã Đức Die Rothschilds (còn được gọi là Aktien auf Warterloo), được đạo diễn bởi Erich Waschneck vào năm 1940. Một vở nhạc kịch sân khấu có tên là The Rothschilds, thuật lại toàn bộ lịch sử của dòng họ này đến năm 1818, được trao giải Tony Award vào năm 1971. Nathaniel Mayer ("Natty") Rothschild, Nam tước Rothschild đệ nhất xuất hiện như một vai diễn nhỏ trong cuốn tiểu thuyết lịch sử-huyền bí Stone's Fall được viết bởi Iain Pears. Cái tên Rothschild được đề cập giữa hàng tá tên các cá nhân có ảnh hưởng lớn tới lịch sử, những nhà cách mạng công nghệ... bởi Aldous Huxley trong cuốn tiểu thuyết Brave New World của ông. Nhân vật tên Morgana Rothschild đóng một vai nhỏ trong câu truyện. Cái tên đồng nghĩa với sự giàu sang đã truyền cảm hứng cho bài hát "If I Were a Rich Man", bài hát này được dựa trên một bài hát từ truyện Tevye the Dairyman, được viết bằng Tiếng Yiddish với tên Ven ikh bin Rotshild có nghĩa tiếng Anh là "If I were a Rothschild".[cần dẫn nguồn]
Tại Pháp vào thế kỉ XIX và XX thì danh từ "Rothschild" đồng nghĩa với sự giàu sang vô hạn, phong cách neo-Gothic, và sự quyến rũ Epicurus.[94] Gia tộc này cũng cho vay mượn cái tên mình cho "le goût Rothschild", một phong cách sống quyến rũ hào hoa đến nghẹt thở của những người có những thứ thể hiện sự giàu có bao gồm như cung điện neo-Renaissance hay những phong cách trang trí xa hoa bằng nhung và mạ vàng, bộ sưu tập lớn các tác phẩm điêu khắc và áo giáp, một bộ horror vacui Victoria, và những tuyệt tác với trình độ đỉnh cao của nghệ thuật. Le goût Rothschild đã chịu ảnh hưởng lớn bởi những nhà thiết kế như Robert Denning, Yves Saint Laurent, Vincent Fourcade, và nhiều người khác.
"Vâng, bạn tôi ơi, tất cả số tiền này, muốn có nó để làm điều gì đó thì đầu tiên bạn phải là một thứ gì đó. Chúng ta nghĩ Dante là vĩ đại, và ông ta có cả một thế kỉ văn hóa sau ông ấy; nhà Rothschild thì lại giàu có mà chính sự giàu có đó được đem lại không chỉ bởi một thế hệ đâu. Những thứ dối trá như vậy kì thực thâm sâu hơn ý nghĩ của một con người nhiều."
Hơn hai thế kỉ,[23][24] nhà Rothschild đã thường xuyên trở thành đề tài của thuyết âm mưu.[96][97][98] Những thuyết này khá đa dạng và phong phú, trong đó có thể kể ra như thuyết nói về việc gia tộc này điều khiển các tổ chức tài chính của thế giới,[99][100] hay điều khiển những cuộc chiến tranh giữa các chính phủ. Đào sâu vào thuyết này và những góc nhìn tương tự thì nhà lịch sử học Niall Ferguson đã viết rằng:
"Theo như chúng ta biết thì chiến tranh thường có xu hướng thay đổi giá cả của một trái phiếu hiện hành bởi sự gia tăng rủi ro khi một nhà nước không thể thanh toán khoản nợ của mình cho công ty do sự thất bại và mất mát lãnh thổ. Vào giữa thế kỉ XIX, nhà Rothschild đã phát triển và mở rộng từ mảng giao dịch sang quản lý nguồn vốn, thận trọng các quản lý và chăm sóc cho các danh mục đầu tư lớn của họ vào trái phiếu chính phủ. Sau khi đã có một khoản tiền nhất định, họ chịu thất thoát trong các xung đột. Nhà Rothschild đã quyết định kết quả của cuộc chiến Napoléon bằng cách đặt cán cân tài chính nghiêng về phía quân Anh. Và bây giờ, họ chỉ việc ngồi nhìn trên băng ghế dự bị".[101]
Nhiều thuyết âm mưu về gia tộc Rothschild xuất phát từ thành kiến bài Do Thái và nhiều ẩn dụ bài Do Thái khác nhau.[102][103][104][105][106][107]
Những hậu duệ trực hệ nổi bật của Mayer Amschel Rothschild bao gồm:
Nam tước Ferdinand de Rothschild, Nghị sĩ Quốc hội (1839–1898).
Những cuộc hôn nhân nổi bật trong gia tộc:
978-0394487731| 978-0394487731]] ISBN không hợp lệ)
Sau khi Báo Nhân Dân đăng một số bài viết của luật sư Hoàng Duy Hùng và được báo chí trong nước đề cập, một số người đã tổ chức chiến dịch vu khống, vu cáo nhằm tiến công luật sư Hoàng Duy Hùng và các cơ quan báo chí có thiện chí đối với ông. Một cách tự phát, nhiều người là công nhân, viên chức, cựu chiến binh, nhà giáo,… đã lập ra trang Youtube để vạch trần các luận điệu vu khống, vu cáo, bảo vệ đường lối, chủ trương, chính sách hòa hợp dân tộc, bảo vệ lẽ phải, trong đó có trang “Góc nhìn người lái xe” của Trần Anh Tuấn. Mới đây anh đã gửi đến Báo Nhân Dân bài viết đề cập vấn đề nói trên. Xin giới thiệu để bạn đọc tham khảo.
Qua báo điện tử và mạng xã hội, tôi vẫn thường xuyên nắm bắt tin tức trong và ngoài nước. Gần đây tôi biết trên Facebook, Youtube xuất hiện một số kênh cá nhân tự nhận vai trò phản biện chính trị, xã hội. Tôi nghĩ việc này là bình thường, song việc tùy ý mở kênh, phát ngôn và diễn giải một số vấn đề chính trị, xã hội theo ý riêng dường như đang bị lạm dụng, biến tướng thành hình thức đánh phá, quy chụp, kết tội, đưa thông tin xấu, méo mó để lèo lái dư luận, khiến mạng xã hội dễ trở thành nơi để các thế lực thù địch lợi dụng. Theo tôi, phản biện là sử dụng kiến thức, hiểu biết của mình để lập luận, phản bác quan điểm, lý lẽ hoặc hành động của người hoặc nhóm khác,… được xác định là không đúng, không phù hợp. Muốn vậy khi phản biện phải đưa ra được chứng cứ cụ thể, lập luận thuyết phục giúp độc giả nhận thức đúng sai, hay dở, nhất là giúp người bị phản biện nhận ra điều vô lý trong luận điểm, hành động của họ. Như vậy phản biện đúng đắn, trong sáng có ý nghĩa tích cực trong thanh lọc thông tin sai trái, xấu độc, bác bỏ luận điệu xuyên tạc của thế lực thù địch đang truyền bá để chống phá đất nước. Và phản biện một cách thiện chí, khách quan, mang tính xây dựng có thể giúp chính quyền, cơ quan, hoặc cá nhân có liên quan nhận ra thiếu sót để khắc phục, điều chỉnh.
Ngày nay với sự phát triển khoa học - công nghệ, với chiếc điện thoại thông minh cùng một chút kiến thức tin học, từ người nông dân đến vị giáo sư đều có thể đưa ý kiến lên in-tơ-nét bằng cách lập trang riêng trên mạng xã hội. Với tinh thần cầu thị, vì sự phát triển chung, một số trang mạng xã hội của cá nhân đã phản biện khá hiệu quả, góp phần quan trọng giải độc thông tin, nêu ra thiếu sót của một số cơ quan, ban, ngành để từ đó có những điều chỉnh sửa chữa. Nhưng cũng có những kẻ xấu đã lợi dụng phản biện để xuyên tạc, bóp méo, chống phá đường lối, chủ trương, chính sách của Ðảng, Nhà nước, tiến công các đồng chí lãnh đạo, tạo dư luận xấu trong xã hôi, mong muốn dùng truyền thông bẩn dắt mũi những ai nhẹ dạ, cả tin hoặc kém hiểu biết.
Các thế lực thù địch đã triệt để sử dụng mạng xã hội phục vụ cho mục đích, lập ra hội nhóm tuyên truyền chống phá, cổ súy tự do, dân chủ kiểu phương Tây nhằm lật đổ sự lãnh đạo của Ðảng Cộng sản. Như tôi biết, khi lập kênh “Giáo sư hớt tóc”, Nguyễn Văn Nghiêm ở Hòa Bình tỏ ra là người hoạt ngôn và mạnh dạn, rồi anh ta tự biến chất, lại được kẻ xấu cổ vũ, lợi dụng, cho nên đã dùng Youtube cổ súy đa nguyên, đa đảng, bịa đặt, xuyên tạc đường lối, chủ trương của Ðảng, Bác Hồ, Nhà nước,… nên anh ta phải trả giá rất đắt với bản án 6 năm tù. Một “con buôn dân chủ” là Lê Dũng “vô va” cũng lập kênh trên Youtube để truyền bá luận điệu không thể chấp nhận, có thể gây nhiều hệ lụy trong dư luận xã hội…
Gần đây luật sư người Mỹ gốc Việt Hoàng Duy Hùng, người một thời nổi tiếng chống cộng cực đoan ở Mỹ, đã tuyên bố từ bỏ con đường chống cộng, từ bỏ “cách mạng trắng” mà anh chủ trương để quay về với Tổ quốc, ủng hộ Ðảng Cộng sản, ủng hộ con đường mà Ðảng cùng nhân dân Việt Nam đã lựa chọn. Với kiến thức, hiểu biết của mình, luật sư Hoàng Duy Hùng đã có đóng góp nhất định qua kênh Youtube mang tên “Góc nhìn Hoàng Duy Hùng” để truyền bá thông tin thời sự thế giới và trong nước, về sự đổi thay lớn lao của đất nước, sự ưu việt của thể chế do Ðảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo trong việc duy trì ổn định chính trị, phát triển kinh tế, đặc biệt bằng việc thường xuyên thông tin, cập nhật từ những thành tựu của đất nước, mà gần đây nhất là thành quả trong phòng, chống đại dịch Covid-19 Hoàng Duy Hùng đã góp phần giúp người Việt ở nước ngoài thêm hiểu, thêm tự hào và yêu thương Tổ quốc, ủng hộ đất nước đang phát triển theo lý tưởng của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Từng là người chống cộng, Hoàng Duy Hùng hiểu rõ và đã thẳng thắn vạch trần nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi mà các thế lực thù địch sử dụng để chống phá Việt Nam qua hội nhóm bất hợp pháp, qua không gian mạng… nên Hoàng Duy Hùng trở thành “cái gai” trong mắt các tổ chức khủng bố “Việt tân”, “Triều Ðại Việt”… Tương tự là Nguyễn Quang Trường, một người Mỹ gốc Việt, trong quá khứ từng có một số việc làm sai trái, nay đã trở về Việt Nam. Nguyễn Quang Trường cùng người bạn đời của mình đã và đang có nhiều việc làm thiết thực, đầy nhân văn, tình nghĩa, góp sức vào công cuộc phát triển đất nước của Ðảng, Nhà nước, cùng chính quyền, nhân dân Yên Bái xây dựng lớp xóa mù chữ, xây dựng “Con đường nhân ái” ở vùng cao đặc biệt khó khăn; năm 2020 huy động được hơn 2 tỷ đồng và trực tiếp lặn lội vào trao cho bà con các tỉnh miền trung bị bão lụt… Qua trang Vietnam Today, nghĩa cử của Quang Trường đã truyền đi thông điệp ấm áp: “Một người từng có việc làm sai trái, nay trở về cùng chung tay xây dựng đất nước ở nơi khó khăn nhất”. Vì thế việc làm của hai anh đã được ghi nhận, đề cập trong một số hoạt động của Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài (Bộ Ngoại giao), các bài báo của hai anh, hình ảnh, ý kiến, bài báo viết về hai anh đã được đăng phát trên các báo: Nhân Dân, Quân đội nhân dân, Công an nhân dân, Văn nghệ TP Hồ Chí Minh, Dân Việt, Truyền hình Việt Nam, Truyền hình Nhân Dân, An ninh TV…
Tuy nhiên, trong khi cơ quan hữu quan, truyền thông và đại đa số công chúng rất ủng hộ việc làm, thái độ, tiếng nói của Hoàng Duy Hùng, Nguyễn Quang Trường thì mấy tháng gần đây trên mạng xã hội lại xuất hiện một nhóm youtuber ở cả trong và ngoài nước đã lạm dụng phản biện để ngày đêm ra rả công kích, vu khống, bịa đặt để bôi nhọ, nhục mạ hai anh. Việc làm của nhóm youtuber này đã vượt quá mục đích, giới hạn của việc phản biện. Thậm chí nhóm youtuber này còn trực tiếp, gián tiếp công kích các cơ quan ủng hộ Hoàng Duy Hùng, Nguyễn Quang Trường trở về với Tổ quốc như Báo Nhân Dân, VTV1… Tôi nghĩ rằng qua trang Youtube cá nhân, các youtuber này đã có dấu hiệu bắt tay nhau để thao túng dư luận bằng cách xuyên tạc, bóp méo ý nghĩa hình ảnh, phát ngôn, việc làm của Hoàng Duy Hùng, Nguyễn Quang Trường. Thậm chí hễ một youtuber ở nước ngoài bịa đặt, vu khống Hoàng Duy Hùng, Nguyễn Quang Trường nội dung gì là một số youtuber ở trong nước lập tức hùa theo nhai lại, phụ họa.
Nguy hiểm hơn là việc một số người đã nhân danh bảo vệ Ðảng, bảo vệ chế độ để phản biện. Ðể chống phá Nguyễn Quang Trường, họ đưa ra cái nhìn méo mó, đầy thành kiến từ thuyết âm mưu, như coi việc làm từ thiện của Nguyễn Quang Trường là “vi phạm pháp luật”, “ru ngủ đồng bào thiểu số xa rời mục đích tôn chỉ của Ðảng Cộng sản Việt Nam”; khi Nguyễn Quang Trường được Tổ tư vấn của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam gặp gỡ thì họ cắt ghép hình ảnh, xuyên tạc, bóp méo ý nghĩa cuộc gặp với lời lẽ hăm dọa đầy tính côn đồ… Với Hoàng Duy Hùng, nhóm youtuber này tập trung đánh phá một vài dữ kiện chưa chính xác mà anh đưa ra trong các clip khi nói về lịch sử Việt Nam, cho dù Hoàng Duy Hùng công khai xin lỗi, minh định, sửa sai. Việc đánh phá được lặp đi lặp lại với tần suất dày đặc với suy diễn, áp đặt đầy ác ý để phóng đại thành “hạ bệ thần tượng”, “bôi nhọ Tuyên ngôn Ðộc lập”, “đánh phá nền tảng tư tưởng của Ðảng Cộng sản, chà đạp lên nỗi đau dân tộc”. Có chủ trang còn vu cáo Hoàng Duy Hùng là “tình báo Va-ti-căng”, coi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta “là cuộc chiến giữa chủ nghĩa vô thần và Ðạo thiên chúa”, lớn tiếng quy chụp một số cơ quan, ban, ngành “không hoàn thành nhiệm vụ”, cán bộ, đảng viên, cựu chiến binh bênh vực Hoàng Duy Hùng là “suy thoái về tư tưởng, đạo đức”. Bằng ngôn từ có tính chất kích động, các youtuber này đã cố tình đào sâu mâu thuẫn, khơi dậy hận thù, như thi nhau cho rằng “ngụy thì muôn đời vẫn là ngụy”, “ba đời theo giặc chống cộng thì sao tin tưởng được”, hay nhận xét khiêu khích “hèn nhát không dám đánh bom tượng Bác Hồ”, “đã phản bội cờ vàng thì không thể tin tưởng được”... Nhiều ý kiến cho rằng, mục đích sâu xa của những thông tin xấu độc từ nhóm youtuber kể trên là nhằm làm nản lòng những người Việt Nam ở nước ngoài đang muốn từ bỏ con đường chống phá đất nước, cũng như gây hiểu lầm là nhân dân trong nước vẫn kỳ thị, ghét bỏ, không bỏ qua quá khứ của họ. Trong vỏ bọc phản biện để bảo vệ Ðảng, bảo vệ chế độ, hình như các youtuber này đã chịu sự chi phối của các thế lực muốn cản trở đường trở về của những người như Hoàng Duy Hùng, Nguyễn Quang Trường? Nếu đúng, họ đã phá hoại quan điểm “Xóa bỏ mặc cảm, định kiến, phân biệt đối xử do quá khứ hay thành phần giai cấp; xây dựng tinh thần cởi mở, tôn trọng, thông cảm, tin cậy lẫn nhau, cùng hướng tới tương lai. Mọi người Việt Nam, không phân biệt dân tộc, tôn giáo, nguồn gốc xuất thân, địa vị xã hội, lý do ra nước ngoài, mong muốn góp phần thực hiện mục tiêu trên đều được tập hợp trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc” được khẳng định trong Nghị quyết 36 (năm 2004) của Bộ Chính trị về công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài.
Theo ý kiến của tôi, việc làm của nhóm youtuber kể trên hoàn toàn không phải là phản biện, mà là âm mưu tạo thông tin xấu để dắt mũi dư luận. Họ không hề giúp ích với Ðảng, Nhà nước, nhân dân, mà ngược lại họ đang giúp các thế lực chống cộng phá hoại, cản trở chính sách hòa hợp dân tộc. Với tần suất chống phá dày đặc, hoạt động của nhóm youtuber này cho thấy mưu đồ muốn tạo dư luận xấu để lôi kéo một số người còn thiếu hiểu biết theo họ phản đối đường lối, chủ trương, chính sách hòa hợp dân tộc của Ðảng, Nhà nước và truyền thống giàu lòng nhân ái, vị tha của dân tộc. Thiết nghĩ đã đến lúc các cơ quan có trách nhiệm cần có tiếng nói và hành động cụ thể về phản biện chính trị nói chung, về những người Việt Nam sống ở nước ngoài đang hướng về Tổ quốc nói riêng, để người dân không bị “truyền thông bẩn” trên mạng xã hội lừa bịp, không bị kẻ xấu lợi dụng để phá hoại tinh thần hòa hợp dân tộc.